Leiðsagnarnám – Nanna Kristín Christiansen

in

Í kaflanum Fjölbreyttar matsaðferðir í aðalnámskrá grunnskóla, 2011 segir: Kennarar þurfa að hjálpa börnum og ungmennum til raunhæfs sjálfsmats, gera þeim grein fyrir markmiðum náms og hvernig miðar í átt að þeim. Leggja skal áherslu á leiðsagnarmat þar sem nemendur velta reglulega fyrir sér námi sínu með kennurum sínum til að nálgast eigin markmið í náminu og ákveða hvert skuli stefna. Nemendum þarf að vera ljóst hvaða viðmið eru lögð til grundvallar í matinu.

John Hattie og Shriley Clarke sem eru virtir sérfræðingar í leiðsagnarmati (formative assessment) segja að leiðsagnarmat snúist um að kennarinn notar endurgjöf/leiðsögn til að styðja nemandann í átt að námsmarkmiðum sínum frá þeim stað sem hann er á.

Kennarinn og nemendur meta sífellt stöðu og framfarir nemenda en kennarinn nýtir niðurstöðurnar til að rýna í eigin kennslu og taka ákvarðanir um næstu skref. Með leiðsagnarmati er megin áherslan á það sem gert er við niðurstöður matsins fremur en á matið sjálft, öfugt við það sem einkennir lokamat.

Skólar í Reykjavík sem eru að þróa leiðsagnarmat hafa kosið að nota orðið leiðsagnarnám til að undirstrika að þunginn er á námið fremur en á matið.

Lykil hugtakið í leiðsagnarnámi er endurgjöf/leiðsögn. Forsendur endurgjafar/leiðsagnar er að nemandinn geti nýtt sér hana til að nálgast markmið sitt. Rannsóknir sýna að til að endurgjöfin/leiðsögnin hafi þau áhrif sem að er stefnt þarf námsmenningin að einkennast af trausti nemenda til kennara, ríkum væntingum kennara til allra nemenda, getublöndun, virkri samvinnu, viðurkenningu á því að mistök eru eðlilegur hluti náms, vaxandi hugarfari þ.á.m. þrautseigju og skilningi nemenda á því hvernig nám fer fram. Námsmenningin einkennist jafnframt af því að nemendur læra saman og hver af öðrum, þess vegna eru samræður áberandi og kennarinn vekur athygli á því sem vel er gert og því sem má læra af.

Þegar unnið er með leiðsagnarnám þurfa nemendur alltaf að þekkja námsmarkmið sín og vita hvað þeir eiga að læra í hverri kennslustun (lotu). Til að þeir geti unnið verkefni sín eins og til er ætlast þurfa þeir einnig að vita hvernig gott verkefni á að vera.

Skólaárið 2017 – 2018 var unnið þróunarverkefni um leiðsagnarmat og skráðu 17 grunnskólar sig til leiks. Þó svo að formlegri þróunarvinnu sé lokið þá er þetta verkefni enn í gangi og alltaf nýir grunnskólar að bætast í hópinn.

Þróunarskýrsluna Leiðsagnarmat er málið má finna hér.

Börn sem eru sein til máls: Áhrif þjálfunar á orðaforða barns á þriðja ári

in

Áhugaverð grein í Netlu um árangursríka orðaforðavinnu með ungu barni. Greinin byggir á rannsókn þar sem verið var að skoða áhrif þjálfunar á orðafroða barns á þriðja ári, sem var seint til máls.

Greinina má nálgast hér.

Ættu öll börn á Íslandi að kunna íslensku? Hvað þarf til?

in

Elín Þöll Þórðardóttir Ph. D. McGill hélt erindi hjá Menntamálastofnun í janúar 2019. Þar fjallaði hún um rannsóknir og prófanir á grunnskólanemum. Þær hafa sýnt að íslenskukunnátta margra barna sem tala íslensku sem annað tungumál sé mun slakar en jafnaldra sem eiga íslensku sem móðurmál.

Upptöku af erindinu má nálgast hér.

Að læra annað mál í skóla – hvað er sérstakt við Ísland?

in

Fræðslufundur með Elínu Þöll Þórðardóttur Ph.D. haldinn í Gerðubergi 12.apríl 2018.
Elín Þöll er prófessor við McGill háskólann í Kanada og í erindi sínu fjallaði hún um rannsóknir á nemendum sem tala íslensku sem annað mál
Fræðsla fyrir alla sem hafa áhuga á íslensku sem öðru máli
Samanburður við önnur lönd bendir til þess að árangur nemenda á Íslandi sé minni en árangur nemenda sem læra önnur tungumál sem annað mál.
Hvers vegna? Er íslenska sérstaklega erfitt mál? Er eitthvað sérstakt við aðstæður á Íslandi sem veldur því að erfitt er að læra annað mál í skóla? Þarf annars konar aðferðir á Íslandi en í öðrum löndum?
Farið var yfir niðurstöður nýrra rannsókna um unglinga á Íslandi sem varpa ljósi á stöðu íslenskunáms í samkeppni við ensku, áhuga unglinga á því að læra íslensku og aðgengi þeirra að tækifærum til þess. Rætt var um möguleg úrræði sem gætu aukið íslenskukunnáttu nemenda sem tala hana sem annað mál.

Upptaka frá fundinum

 

Íslenska til alls – íslensk málstefna

in

Árið 2008 kom út ritið Íslenska til alls – tillögur íslenskrar málnefndar að íslenskri málstefnu og þann 12.mars 2009 samþykkti Alþingi Íslands eftirfarandi þingsályktun um íslenska málstefnu:

,,Alþingi ályktar að samþykkja tillögur Íslenskrar málnefndar að íslenskri málstefnu sem opinbera stefnu í málefnum íslenskrar tungu.“

,,Alþingi lýsir yfir stuðningi við það meginmarkmið tillagna Íslenskrar málnefndar að íslenska verði notuð á öllum sviðum íslensks samfélags.“

Hver hefur árangur okkar verið?

Íslensk málnefnd  hefur meðal annars það verkefni samkvæmt 9. grein laga nr. 40/2006 að álykta árlega um stöðu íslenskrar tungu. Má finna allar ályktanir nefndarinnar hér og er þar meðal annars verið að taka út stöðuna í stafrænum heimi, íslensku sem annað tungumál og aðalnámskrár svo eitthvað sé nefnt. Mælt er með því að skoða ályktanir aftur í tímann.

Þetta á erindi til allra þeirra sem unna íslenskri tungu og hvað þá þeirra sem koma að menntun barna.

Tungumál er gjöf – Fríða Bjarney Jónsdóttir

in

Öll börn læra tungumál og sum börn læra fleiri en eitt tungumál strax á unga aldri. Tungumál er gjöf er vefur fyrir leikskóla þar sem markmiðið er að efla mál og læsi barna sem læra íslensku sem annað mál.

Vefurinn er stuðningsefni fyrir leikskólakennara til að skipuleggja starfið með börnunum í leikskólanum og styðja foreldra við að efla mál og læsi barna sinna á heimavelli.

Vefinn er hægt að nýta í heilu lagi eða sem afmörkuð viðfangsefni á starfsmannafundum, deildarfundum og fræðslufundum í samstarfi þeirra sem vilja efla þekkingu sína á þessu málefni.

Orð af orði

in

Guðmundur Engilbertsson lektor við kennaradeild Háskólans á Akureyri og doktorsnemi við Menntavísindasvið HÍ heldur úti öflugri síðu með fræðslu um orðaforðann og eflingu hans. Síðan heitir Orð af orði

Doktorsritgerð Sigríðar Ólafsdóttur

in

Meginmarkmið rannsóknar Sigríðar Ólafsdóttur 2015 var að kanna hve hratt og hvernig íslenskur orðaforði og lesskilningur þróast hjá ísl2 nemendum í fjórða bekk til áttunda bekkjar grunnskóla, einnig tengsl á milli þessara færniþátta. Þá var leitast við að skoða hvaða áhrif mállegir, félagslegir og aðrir umhverfisþættir hefðu á þróun orðaforða og lesskilnings. Að síðustu var könnuð færni barnanna í að tjá hugmyndir sínar í ritun og færa rök fyrir þeim, og hvort mætti tengja hana við orðaforða þeirra.

Doktorsritgerð Sigríðar Ólafsdóttur á Skemmunni.