Skaðsemi hávaða í námsumhverfi barna

Dr. Valdís  Ingibjörg Jónsdóttir, menntaður grunnskólakennari, heyrnar- og talmeinafræðingur með mastersgráðu (M.Phil frá Strathclyde University; Glasgow 1996) og doktors- gráðu (PhD frá Tampere í Finnlandi, 2003) í rödd og raddumhirðu (voice ergonomics). Hún hefur sinnt ýmsum rannsóknum á röddum kennara þar sem niðurstöður hafa verið birtar hérlendis sem erlendis og verið með fyrirlestra um rödd og hávaða.

Hún heldur úti vefsíðunni Rödd þar sem má finna margan fróðleik.

Dr. Valdís Ingibjörg hefur ritað margar greinar og meðal annars um hávaða í umhverfi barna sem hefur skaðleg áhrif á lestrarnám sem annað nám. Grein þessi birtist í Heimili og skóla 2015 en á fullt erindi til okkar í dag. Nálgast má greining hérna.

Fjölmiðlafólk hefur verið duglegt að taka viðtal við Valdísi Ingibjörgu sem nálgast má inn á vefsíðunni Rödd. Í viðtali í Fréttablaðinu (12. des. 2019) telur hún að hávaði sé rótin að versnandi árangri íslenskra nemenda í PISA – könnuninni. Í niðurlaginu kemur eftirfarandi fram sem er umhugsunarvert fyrir leikskólana:

Valdís segir börn eiga erfiðara með að vinna í hávaða en fullorðnir. „Við sjálf treystum okkur ekki til að vinna við þær aðstæður sem börn eru í þegar þau sitja í kennslustund. Á sama tíma eru þau viðkvæmari fyrir hávaða en fullorðnir af líffræðilegum ástæðum, hlust þeirra er styttri og heyrnarfæri þeirra ekki eins þroskuð og fullorðinna. Sama á við um málþroska, þau eiga erfiðara með að hlusta sér til skilnings,“ segir Valdís. „Það er ekki hægt að einblína bara á lestur, það þarf að tryggja að málfarslegar undirstöður séu í lagi.“

Telur hún að tækla þurfi vandamálið áður en börn fara í grunnskóla. „Það þarf fyrst og fremst að eiga sér stað vakning um skaðsemi hávaða. Svo þarf strax í leikskóla að ná hávaðanum niður. Þannig þarf að fækka börnum í hópi til að þau læri ekki að hávaði sé eina leiðin til að láta í sér heyra.“